Op naar de overwinning! ; Bush is te laf om de enige irak-beslissing te nemen die ertoe doet. Hij laat zijn puinhoop liever aan zijn opvolger over

 Op verzoek van zijn oude vriend Paul Wolfowitz, onderminister van Defensie, organiseerde Christopher Demuth, de president van het American Enterprise Institute (AEI) in 2001 een bijeenkomst met een twaalftal intellectuelen, varierend van Bernard

 Lewis, de hoogbejaarde historicus van de islam, tot Fareed Zakaria, columnist en redacteur van Newsweek - allemaal min of meer (neo)conservatief.

 Die bijeenkomst begon donderdag 29 november en op zondagavond 2 december vatte Demuth hun bevindingen samen in een memo van zeven pagina's. De groep was het erover eens geworden dat door 9/11 de Verenigde Staten voor twee generaties in een oorlog met de radicale islam waren beland. Egypte en Saoedi-Arabie vormden de centra van het probleem, maar die konden niet worden aangepakt, evenmin als Iran. Maar het Irak van Saddam Hoessein was zwak en kwetsbaar. Daar moest de aanval op worden geopend.

 Het memo sloeg aan bij de president en zijn voornaamste helpers. Het vormde de intellectuele basis voor de oorlog tegen Irak, die anderhalf jaar later begon.

 Die oorlog is op een mislukking uitgelopen. Irak verkeert in een staat van burgeroorlog. Van een Iraakse staat is eigenlijk geen sprake, zoals de op een lynchpartij uitgelopen executie van Saddam Hoessein dramatisch demonstreerde. De Amerikaanse bezettingstroepen zijn niet in staat de orde te handhaven, behalve in de van de rest afgesloten 'Groene Sector' van Bagdad.

 Dat het zover is gekomen, heeft een eenvoudige oorzaak: de combinatie van incompetentie en arrogantie die het keurmerk is van president Bush jr. en zijn regering.

 Op 6 december vorig jaar verscheen het rapport van de commissie Baker-Hamilton.

 Dit is algemeen gezien als een handreiking aan de president om op basis van een door Democraten en Republikeinen gedeeld beleidsplan een uitweg uit Irak te vinden, ook al ging het realisme van de commissie niet zover om zonder omhaal vast te stellen dat de Verenigde Staten in Irak aan de verliezende hand zijn.

 President Bush jr. nam ruim de tijd voor een reactie. Die is er nu gekomen. Hij heeft het rapport Baker-Hamilton feitelijk genegeerd. Wat hij heeft gedaan is de conclusies over nemen van het anti-Baker-Hamiltonrapport, dat door het AEI is opgesteld: Choosing victory: A plan for success in Iraq. Volgens dit rapport kan de oorlog alsnog worden gewonnen als de VS voor ten minste anderhalf jaar 30.000 man extra troepen in Bagdad stationeren om daar orde op zaken te stellen.

 Intussen moet het Iraakse leger worden getraind om deze taak over te nemen. Om dit alles mogelijk te maken, moeten Amerikaanse troepen veel langer in Irak blijven dan nu en nog vaker worden uitgezonden.

 Het is het plan van leunstoelstrategen. En het is een herhaling van al die eerdere plannen voor de overwinning. Al bijna vier jaar wordt een Iraaks leger getraind, maar dat heeft nog nooit eenheden opgeleverd die tot zelfstandig optreden in staat (of bereid) zijn. De Iraakse politie is geheel geinfiltreerd door sjiitische sektariers of doodgewone criminelen.

 De operatie die het AEI aanbeveelt, is ten minste vier keer eerder uitgevoerd. Even leek het dan te helpen - totdat de Amerikaanse troepen weer werden teruggetrokken. Waarom zou het nu anders gaan? Zeker met de nieuwe commandant in Irak, generaal Raymond Odierno. Als bevelhebber van de vierde divisie wist hij in 2003 door zijn brute optreden alle kans op goodwill bij de bevolking vakkundig om zeep te helpen.

 Het vertrek van generaal John Abizaid als bevelhebber van Centcom betekent juist dat een van de weinige Amerikaanse generaals met kennis van zaken over het Midden-Oosten heengaat. Hij was tegen meer Amerikaanse troepen, omdat naar zijn oordeel Irakezen niets zelf doen zolang ze het vuile werk aan de Amerikanen over kunnen laten.

 President Bush jr., die toen hij de oorlog begon niet wist dat er soennieten en sjiieten bestaan, weigert nog altijd de mislukking in Irak onder ogen te zien. Tegen ieder die het horen wil verklaart hij dat hij niets hoeft te weten, omdat hij de grote beslissingen neemt. De meest narcistische president in de Amerikaanse geschiedenis kan de werkelijkheid niet velen. Dankzij het AEI-plan kan hij zichzelf wijs maken dat hij nog steeds op een overwinning afstevent. Hij is te laf om de enige beslissing te nemen die ertoe doet. Hij laat zijn puinhoop liever aan zijn opvolger over.