Hedendaags kapitalisme
Bart Tromplezing 2009
In zijn inleiding op de bundel Hedendaags Kapitalisme uit 1999 stelde Bart Tromp dat de analyse van het kapitalisme de intellectuele kern van het socialistisch denken vormde. In de afgelopen decennia – zo constateerde Tromp toen – was dat wel anders, zelfs het woord kapitalisme was uitgebannen. Tot op zekere hoogte kon die ontwikkeling volgens hem begroet worden want het gebruik van die terminologie was ter linkerzijde een loos ritueel geworden.
Het was Mitterand die als socialist van het laatste uur in 1981 tot president van Frankrijk is gekozen op basis van een programma waarin “de breuk met het kapitalisme” centraal werd gesteld. Tromp bestempelde die verkiezingsbelofte als retoriek “die op geen enkele wijze de uitdrukking was van de onderliggende, ernstig te nemen diagnose van de samenleving”.
Tromp had als voorlaatste Den Uyl kunnen noemen die in 1973 als regeringsleider aantrad, gekozen op basis van een programma ( Keerpunt ’72) waarin doorbreking van de bestaande machtstructuren in het vooruitzicht werd gesteld : “Ineenstorting van een bestel dat gebaseerd is op het voortduren van ongelijkheid van mensen, kan niet meer kan worden afgewend.