Tirades tegen Pim Fortuyn legendarisch

 

Tirades tegen Pim Fortuyn legendarisch

Operafan, zeiler en heel trotse vader

Niemand was scherper of erudieter

Kritisch tegen de lijn, of die links of rechts is

Erik van Gruijthuijsen, tot eind vorig jaar hoofdredacteur van Het Parool: “Van alle columnisten sprak ik Bart het minst. Bart trok zijn eigen plan. Een volkomen autonome denker, altijd een heldere betoogtrant, altijd op tijd met zijn stukkie. ”
“Het meest legendarisch waren, wat mijn periode betreft, zijn tirades tegen Pim Fortuyn. Twee keer had ik heftige discussies met hem. Toen de krant overschakelde op tabloidformaat moest ook Bart Tromp korter gaan schrijven. Hij vocht voor elke woord, en bij zevenhonderd woorden tekenden we een akkoord. Dat waren overigens nog altijd honderd meer dan zijn collega’s werd toegestaan. ”
“De tweede keer was twee jaar geleden. Ik vond dat Bart zich in zijn bijdragen te zeer beperkte tot een paar thema’s: de PvdA, Blair en D66. En dan steeds met dezelfde voorhamer tekeer gaan. Geen lezer die er ook nog op reageerde. Hij schrok zich een ongeluk, zoiets was hem nog nooit verweten. Zijn revanche bestond eruit dat hij in het daaropvolgende jaar geen thema onbesproken liet. ”
Anneke Groen, directeur van de Rode Hoed: “Twintig jaar geleden leerde ik Bart kennen op een symposium dat ik organiseerde, sindsdien waren we bevriend. Hij was een heel warme man. Eigenlijk heel verlegen en dat maakte hem ook zo sympathiek. ”
“Hij was een enorme operafan, met ook hier enorme kennis van zaken. Van elke opera had hij thuis wel een bijzondere uitvoering op cd. Ooit heeft hij een keer afstand gedaan van kaarten voor de Salzburger Festspiele vanwege een bijeenkomst van de PvdA. Daar heeft hij jarenlang spijt van gehad. ‘ Dat overkomt me nooit meer,’ zei hij vaak. Hij was altijd bij de Zaterdagmatinee in het Concertgebouw. Daarna ging hij vaak zeilen. ”
“Hij had een fabelachtig geheugen. In de PvdA was hij een luis in de pels. Hij riep weerstand op, niet zozeer omdat hij steeds gelijk wilde hebben, maar vooral omdat hij achteraf steeds gelijk hád. ”
“Bart vormde een onafscheidelijk duo met zijn vrouw. Hij was apetrots op zijn dochter. Begin mei hebben ze haar naar New York gebracht, voor een stage bij de VN. En nu is hij er ineens niet meer. Ik kan me er nog niks bij voorstellen. ”
Joop van den Berg, promotor en oud-fractieleider van de PvdA in de Eerste Kamer: “Bart had een soort stijl van opereren die mensen enorm op de kast kon jagen. Daar schepte hij een zeker genoegen in. Hij kon vlijmscherp zijn. Toen hij begin jaren tachtig in het partijbestuur zat, klaagden andere leden wel dat hij zich als een commentator opstelde. Hij benoemde in een soort column de problemen en leunde daarna achterover. Dat gevoel was niet helemaal terecht, maar ik kan het me wel voorstellen. ”
“Door de jaren heen was zijn kritiek op de PvdA dat de gewone partijleden verwaarloosd werden. Hij vreesde dat een ledenreferendum over de lijsttrekker de leden daarna juist monddood zou maken. Ten dele heeft hij daarin gelijk gekregen, want de campagne van 2006 is door een klein clubje buiten de partij om gevoerd. ”
“De laatste tien jaar was zijn invloed als columnist minder, heb ik de indruk. In de partij was een beetje de gedachte: daar heb je weer zo’n intellectueel die het beter weet. Maar er zijn weinigen die qua scherpte en eruditie bij hem in de buurt komen. ”
Ruud Koole, (interim-)partijvoorzitter van de PvdA: “Bart wordt niet helemaal recht gedaan met de term partijideoloog. Hij was boven alles een onafhankelijke geest. Een overtuigd sociaaldemocraat, die kritisch stond ten opzichte van de dominante lijn in de partij – of die nu erg links of rechts was. En hij nam ook zijn verantwoordelijkheid. Hij heeft in het partijbestuur gezeten, in de partijraad, in de redactie van Socialisme & Democratie. ”
“Als wetenschapper heb ik hem bij de Universiteit van Leiden goed leren kennen. We waren referent (eerste beoordelaar) van elkaars proefschrift. Hij was niet iemand die zelf grootschalige onderzoeksprojecten opstartte. Ook daar was hij meer commentariërend en neigde hij naar het aanvallen van heilige huisjes. ”
“In 2001 waren we allebei kandidaat-partijvoorzitter. We wilden meer invloed voor de leden en waren tegen een kandidaat uit de Kamerfractie. Toen hebben we afgesproken dat degene die de minste kans zou maken, zich op het laatst zou terugtrekken ten faveure van de ander. Zoals Bart zei: Getrennt marschieren, gesamt schlagen. ”

Auteur
Erik van Gruijthuizen, Anneke Groen, Joop van den Berg, Ruud Koole
Verschenen in
Het Parool
Datum verschijning
21-06-2007

« Terug naar het overzicht